INFORMACJA DOTYCZĄCA PROJEKTU ZASTĄPIENIA WSKAŹNIKÓW REFERENCYJNYCH WIBOR I WIBID PRZEZ WIRON

 

W związku z planowanym wprowadzeniem na polskim rynku finansowym alternatywnego wskaźnika referencyjnego stopy procentowej, w lipcu 2022 roku prace rozpoczęła Narodowa Grupa Robocza ds. reformy wskaźników referencyjnych (NGR).

27 września br. Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) poinformowała, że Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej zaakceptował tzw. Mapę Drogową procesu zastąpienia wskaźników referencyjnych  WIBOR i WIBID przez indeks WIRON (Warsaw Interest Rate Overnight).

Najważniejsze założenia Mapy Drogowej KNF:

  • Dokument Mapy Drogowej procesu zastąpienia wskaźników referencyjnych WIBOR i WIBID przez WIRON przygotowała Narodowa Grupa Robocza ds. reformy wskaźników referencyjnych.
  • Metodyka kalkulacji indeksu WIRON jest tożsama z wcześniej opracowanym i publikowanym przez GPW Benchmark indeksem WIRD. Zmianie uległa jedynie nazwa indeksu, gdyż WIRON lepiej odzwierciedla jego charakterystykę, tj. oparcie na danych rynkowych reprezentujących transakcje overnight (czyli krótkoterminowe depozyty zakładane na 1 dzień na rynku międzybankowym).
  • Docelowo, zgodnie z rozporządzeniem BMR, WIRON ma stać się kluczowym wskaźnikiem referencyjnym stopy procentowej. Będzie on stosowany w umowach finansowych (np. umowach kredytu).
  • Reforma wskaźników referencyjnych w Polsce zostanie zrealizowana do końca 2024 r. Całkowite zaprzestanie opracowywania i publikacji wskaźników WIBOR i WIBID planowane jest od początku 2025 roku.
  • Od grudnia 2022 Banki mogą stosować indeks WIRON, natomiast na 2023 rok zaplanowano stopniowe wdrażanie wskaźnika do umów i instrumentów finansowych. Banki będą mogły już wprowadzać do oferty kredyty stosujące ten indeks równolegle z dotychczas oferowanymi kredytami na WIBOR. Od 2025 roku planowane jest powszechne stosowanie wskaźnika WIRON.

Sektor bankowy, w tym nasz Bank, na bieżąco monitoruje działania regulacyjne oraz legislacyjne dotyczące wskaźników referencyjnych. Prowadzimy prace dostosowawcze do wymogów Rozporządzenia BMR.

 

Przeczytaj komunikat KNF tutaj:  https://www.knf.gov.pl/

 

Podstawowe informacje dotyczące wskaźników referencyjnych

Podstawą prawną do uregulowania wskaźników referencyjnych stopy procentowej, które są  wykorzystywane na rynku finansowym jest  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2016/1011 w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych (dalej: „Rozporządzenie BMR”). Rozporządzenie BMR wprowadza standard wyznaczania i stosowania wskaźników referencyjnych oraz nadzór nad ich opracowywaniem.

 

 

Jest to wskaźnik, na podstawie którego ustalane jest oprocentowanie zmienne produktów finansowych – np. kredytów, pożyczek i lokat. Wskaźnikami referencyjnymi stosowanymi w Banku Spółdzielczym w Brodnicy są WIBOR i WIBID.

 

Wskaźniki referencyjne są opracowywane przez administratorów. Administrator wskaźnika referencyjnego to podmiot, który jest kontrolowany przez organ nadzoru (w Polsce przez Komisję Nadzoru Finansowego), a także jest on niezależny od banków i innych instytucji finansowych. Administrator wyznacza  wskaźnik referencyjny zgodnie z przyjętą metodologią  i dba o zgodność tego procesu z obowiązującymi przepisami. Za metodologię  opracowywania wskaźników referencyjnych WIBOR i WIBID stosowanych w Banku Spółdzielczym w Brodnicy odpowiada GPW Benchmark S.A., spółka której Komisja Nadzoru Finansowego 16.12.2020 r. udzieliła zezwolenia na pełnienie funkcji administratora wskaźników referencyjnych stóp procentowych.

 

Ze stosowaniem wskaźników referencyjnych wiążą się m.in. następujące ryzyka:

  • administrator danego wskaźnika referencyjnego może podjąć decyzję o zaprzestaniu jego opracowywania, jak i odpowiedni organ może cofnąć administratorowi zezwolenie na opracowywanie danego wskaźnika;
  • metodologia opracowywania wskaźnika referencyjnego może ulec zmianie z przyczyn regulacyjnych lub biznesowych;
  • wskaźniki referencyjne mogą przestać być publikowane lub opracowywane w całości lub w odniesieniu do konkretnego okresu odsetkowego, a odpowiednie wskaźniki alternatywne mogą nie zostać wyznaczone.

 

Wskaźniki referencyjne mogą być zmieniane, gdyż muszą być one wiarygodne i w sposób adekwatny odzwierciedlać realia danego rynku. Możliwość zmiany wskaźników referencyjnych wynika z zasad określonych  w Rozporządzeniu  BMR.

 

Zamiennik wskaźnika referencyjnego może zostać wyznaczony tylko i wyłącznie dla takiego kluczowego wskaźnika referencyjnego, którego zaprzestanie opracowywania mogłoby negatywnie wpłynąć na stabilność finansową  w danym państwie członkowskim lub w Unii Europejskiej. W Polsce, po uruchomieniu procedury wyznaczenia zamiennika, Komisja Nadzoru Finansowego przedstawi Komitetowi Stabilności Finansowej, w celu uzyskania stosownej rekomendacji, stanowisko zawierające informację o konieczności wyznaczenia zamiennika, następnie Minister właściwy ds. instytucji finansowych wyznaczy zamiennik w drodze rozporządzenia. Rozporządzenie  określi szczegółowe kwestie związane z przejściem na zamiennik wskaźnika referencyjnego, w tym w szczególności korektę spreadu i metody jej ustalania oraz datę rozpoczęcia stosowania danego zamiennika. Gdyby nie doszło do wyznaczenia zamiennika przez Ministra, zamiennik zostanie  wyznaczony na podstawie stawki procentowej POLONIA publikowanej przez Narodowy Bank Polski.

 

Zamiennik wskaźnika referencyjnego z mocy prawa będzie miał zastosowanie we wszystkich umowach i instrumentach finansowych, w których znajduje się odniesienie do wskaźnika referencyjnego, którego opracowywania zaprzestano, o ile nie przewidziano odpowiedniej klauzuli awaryjnej na taką okoliczność.

 

Sama zmiana wskaźnika powinna pozostać neutralna dla Klientów. W celu ograniczenia do minimum ekonomicznych skutków wprowadzenia zamiennika, przewidziano możliwość wprowadzenia tzw. spreadu korygującego, w celu niwelowania różnicy w wartościach między wskaźnikiem wycofywanym, a wskaźnikiem zastępującym.

 

Bank Spółdzielczy w Brodnicy opracował plan awaryjny na wypadek zaprzestania publikowania lub istotnej zmiany metody opracowywania wskaźników referencyjnych wykorzystywanych w Banku. Ponadto w umowach zawieranych z klientami znajdują się klauzule awaryjne, które określają zasady postępowania w przypadku zaprzestania publikowania wskaźnika. Jeżeli dana umowa nie zawiera klauzuli awaryjnej, Klient może podpisać bezpłatny aneks do umowy, w którym zawarte będą takie zasady.

 

Reforma wskaźników referencyjnych w Polsce przewidziana jest do końca 2024 r.

W lipcu 2022 r. prace rozpoczęła Narodowa Grupa Robocza ds. reformy wskaźników referencyjnych (NGR), powołana przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, w związku z planowaną reformą wskaźników referencyjnych, zakładającą m.in. wprowadzeniem nowego wskaźnika referencyjnego stopy procentowej WIRON, którego danymi wejściowymi są informacje reprezentujące transakcje ON (overnight).

Działania Narodowej Grupy Roboczej mają na celu zapewnienie wiarygodności, przejrzystości i rzetelności opracowywania  i stosowania nowego wskaźnika referencyjnej stopy procentowej.

W pracach NGR udział biorą przedstawiciele Ministerstwa Finansów, Narodowego Banku Polskiego, Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, Polskiego Funduszu Rozwoju, Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych, Banku Gospodarstwa Krajowego, GPW Benchmark, a także wiodących banków komercyjnych, banków zrzeszających banki spółdzielcze, towarzystw funduszy inwestycyjnych oraz zakładów ubezpieczeń, jak również organizacje branżowe zrzeszające podmioty rynku finansowego. Produkty oparte o nowy indeks WIRON mogą pojawić się na polskim rynku już w 2023 roku.

 

Więcej informacji na temat zmian i zasad opracowywania wskaźników referencyjnych można znaleźć  na stronie Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego.